کودکان معمولا به‌صورت کلامی در مورد مشکلات‌شان صحبت نمی‌کنند؛ به همین دلیل، درمانگران از بازی برای حل مشکلات هیجانی، شناختی و رفتاری آن‌ها استفاده می‌کنند. وقتی کودکان را در حین بازی با مشکلات‌شان رو به رو می‌کنیم، به‌احتمال بیشتری از پس انجام‌شان برمی‌آیند؛ مثلا اگر قصد ازبین‌بردن ترس از تاریکی را در فرزندتان دارید، قایم‌شدن در تاریکی و درخواست از او برای جست‌وجوی شما، کمتر از مواجهه واقعی با تاریکی ترسناک به‌نظر می‌رسد. با استفاده از بازی، محیطی شاد و امن برای کودک فراهم می‌کنیم تا قدرت رو به رو شدن با ضعف‌ها و مشکلاتش را پیدا کند. برای درک بهتر تأثیر فعالیت‌های عملی بر رشد کودکان، مقاله بازی های حسی برای کودکان را مطالعه کنید.
بازی درمانی چگونه عمل می کند؟
مواجهه مستقیم با رفتارها، شناخت‌ها و هیجاناتِ آسیب‌زا دردناک است و کودکان در زندگی روزمره یا صحبت‌های‌شان، حرفی از این موضوعات به‌میان نمی‌آورند. بازی‌درمانگران به‌گونه‌ای ساختاریافته برای حل یک مشکل خاص از یک بازی خاص کمک می‌گیرند. بازی‌درمانی در کودکان فرآیندی مشابه با روان‌درمانی در بزرگسالان دارد و به‌صورت زیر است:
- از یک مشکل خاص، مانند کم‌حرفی یا کابوس‌های شبانه کودک شروع می‌شود؛ مثلا کودک هر شب خواب هیولا می‌بیند.
- از طریق بازی و نقاشی، دلیل آن شناسایی می‌شود؛ مثلا در حین بازی و نقاشی، کودک پدرش را به شکل یک هیولا نقاشی می‌کند یا هنگام عروسک‌بازی، همیشه نقش پدری سخت‌گیر را بازی می‌کند.
- به کمک بازی‌های موردعلاقه کودک و به شیوه‌ای ساختاریافته درمان می‌شود؛ مثلا در حین بازی با عروسک، از او می‌خواهیم نقش فردی جسور را بازی کند که در مورد ناراحتی‌هایش با پدر صحبت می‌کند.